Het begon met een schuilkerk
Tot 30 jaar geleden kwam de Doopsgezinde Gemeente Ouddorp eeuwenlang bij elkaar in de oude schuilkerk achter een woonhuis aan de dorpsring – rondom wat toen ‘de grote kerk’ werd genoemd. Deze omschrijving zette de verschillen in omvang duidelijk neer, zowel wat betreft het gebouw als aantal bezoekers. Maar er was iets begonnen te veranderen met de komst van een nieuwe doopsgezinde predikant in het dorp nadat de kerk het ruim 40 jaar zonder had moeten doen. Een reeds voorzichtig ingezette groei maakte een stormachtige versnelling door nadat ds. Johannes Smink startte met zijn bediening. Al na korte tijd bleek een grotere ruimte nodig om de bezoekers aan de kerkdiensten te kunnen ontvangen. Nadat de verbouwingsopties te ingewikkeld en te duur bleken zei een kerkenraadslid, van beroep bouwvakker, in onvervalst dialect:
‘dan bouwe m’n toch zelf un nieuwe kèreke!’
En zo is het gegaan. Een campagne om de benodigde financiële middelen bij elkaar te krijgen was zeer succesvol, bijdragen uit de lokale gemeenschap en een groot bedrag uit doopsgezinde fondsen maakten het project haalbaar. Een plaatselijke architecte, mw. Den Hollander-Lagerwall, ontwierp het gebouw. Een eenvoudige vorm, gelijkend op een schuur, passend bij de agrarische omgeving. De eerste paal werd geslagen op 7 mei 1991 en de opening van het in zelfwerkzaamheid opgetrokken gebouw was krap een jaar later, 5 april 1992. De capaciteit was hiermee verruimd van ongeveer 100 zitplaatsen hutje-mutje in de schuilkerk naar ongeveer 225 in een ruime lichte setting.
Nieuwe kerk en pastorie
Al snel na het gereedkomen van de nieuwe kerk begonnen de bouwers aan een pastorie met klein gastenverblijf achter het hoofdgebouw. Ongeveer een jaar later kon het predikantsgezin daar de intrek nemen en verlieten zij de oude pastorie, de woning voor de schuilkerk. Hoewel bij de meesten de blik vooral gericht was op heden of toekomst, ging voor een enkeling de verkoop van de oude gebouwen gepaard met gevoelens van verdriet en weemoed. De kosteres van de schuilkerk was tevens deel van een groep mensen die wekelijks bij elkaar kwam om te bidden voor de toekomst van de gemeente. Deze gebedsgroep hoopte en bad ervoor dat dat God het kleine groepje doopsgezinden zou gebruiken om méér van zijn licht en liefde zichtbaar te maken in het dorp. En nu hun gebed verhoord werd leek voor de kosteres het wonder bijna te groot, zat er in elk geval ook een moeilijke kant aan.
Uitbreiding en zonnepanelen
In 2004 volgde een uitbreiding van het nieuwe kerkgebouw met grotere ruimten voor ontmoeting, kinder- en jeugdwerk en nog wat extra zitplaatsen in de kerkzaal. De oppervlakte van het gehele complex was daarmee ongeveer verdubbeld. De kinderruimten die op zondag in gebruik zijn voor de crèche en kindernevendienst worden doordeweeks deels verhuurd aan diverse partijen: kinderdagverblijf, centrum voor jeugd en gezin en een instelling voor thuiszorg. Sinds 2018 beschikt het gebouw over een groot aantal zonnepanelen, ook weer na een financiële campagne waarvan de helft is bijgedragen door het Van Zanten fonds. Kosterstaken en facilitair beheer van het gehele complex wordt verzorgd door vrijwilligers in teamverband, waarbij er sprake is van een informele structuur. De schoonmaak van de doordeweeks verhuurde gedeelten komt voor rekening van de huurders. Groot onderhoud zoals schilderwerk wordt in toenemende mate uitbesteed.
Open Monumentendagen
Aan de eerste Open Monumentendagen in Nederland eind jaren 80 deden de doopsgezinden van Ouddorp van harte mee. Zij vonden dat ze met de oude schuilkerk, lange geschiedenis en eindelijk weer een predikant in hun midden wel een mooi verhaal te vertellen hadden. Ook in de begintijd van de nieuwe kerk stelde de gemeente het gebouw open voor bezoek tijdens Open Monumentendag. Bij het jubileumjaar rondom Menno Simons in 1996 zijn daarvoor zelfs de archieven uit Den Haag overgekomen om tentoongesteld te worden. Daarna nam landelijk en lokaal de aandacht voor historisch erfgoed sterk toe en dat hadden we juist niet meer in bezit. Rondom de teelt van het ‘doopsgezinde oergraan’ Red Turkey Wheat uit Witmarsum/Amerika in het kader van ons huidige jubileumjaar 400 jaar Doopsgezinde Gemeente Ouddorp hebben we juist weer wél twee keer deelgenomen aan Open Monumentendag. Met een mooi verhaal van geloof en geschiedenis.
Elma Posthuma
